Religie en Economisch denken in het Middellandse Zeegebied

Debat in het kader van de Lezingencyclus "Met Prof. Louis Baeck op reis in het werelddorp", georganiseerd in samenwerking met Prof. Dirk Heremans.

Dinsdag 27 maart 2018 om 16.30 u.: Debat (N/F):  "Religie (Islam) en Economisch denken in het Middellandse Zeegebied (geschiedenis)".
(in relatie tot het boek van L. Baeck: “The Mediterrean Tradition in Economic Thought” (1994) ).

Moderator: Marc Franco : "Presentatie van de analyse van Prof. Baeck van het Mediterrane en Atlantische economisch denken."

intervenanten: 
François de Callataÿ  (ULB, EPHE Paris) : " L’économie gréco-romaine aux sources de l’économie du monde musulman ? La théorie et la pratique ".
Jean-Philippe Platteau (Université de Namur) : "Doctrines religieuses et réalités politiques: Islam et Protestantisme"
Emilio Platti (KU Leuven, IDEO Le Caire) : "De islamitische gedachte en politieke Islam (met referentie naar Egypte)”

Prof. Louis Baeck situeert het economisch denken van de Islam in de Mediterrane traditie waarin maatschappij-ordening en economie ondergeschikt zijn aan ethische normen en sociale solidariteit. Die benadering van het economisch denken staat haaks op de Atlantische traditie die het normerend beginsel verlegt naar de economische calculus en de nutsmaximizatie van het individu: de homo economicus. Sinds de jaren 70 is er een opbloei van het economisch denken in Islamitische landen maar ook in de Westerse economische wetenschap groeit de belangstelling voor een maatschappelijk-ethische invalshoek. Dezelfde evolutie kenmerkt ook het economisch denken in Rusland en waar gemeenschapswaarden worden tegengesteld aan het westerse individualisme en materialisme. Dit roept een aantal interessante vragen op:

  • Hoe relevant is deze Mediterrane traditie voor de ontwikkeling van de westerse economische wetenschap?
  • In welke mate bepaalt het islamitisch economisch denken effectief het beleid van Islamitische landen?
  • Leidt een economisch beleid, geïnspireerd door het islamitisch economisch denken in de realiteit ook tot betere socio-economische resultaten?
  • Evolueert dit islamitisch economisch denken onder invloed van de internationale economische ontwikkelingen (bv. met betrekking tot de benadering van interest)?

Marc Franco Is Senior Associate Fellow in het “Europa in de Wereld” programma van EGMONT (Koninklijk Instituut voor Internationale Relaties) en lid van de diplomatieke adviesraad van BOZAR als adviseur voor culturele samenwerking met Rusland, vroegere Sovjet Republieken en Midden-Oosten. Na zijn studie in de Economische Wetenschappen aan de KU Leuven (1969) werkte hij als assistent voor Ontwikkelingsplanning en Groeieconomie aan het Instituut voor Ontwikkelingslanden van de KU Leuven (prof. Dr. L. Baeck).

François de Callataÿ is gespecialiseerd met de monetaire economie van de Grieks-Romeinse wereld, een gebied dat hij doceert te Parijs (Ecole Pratique des Hautes Etudes) en Brussel (ULB). Laureaat van de Francqui-Prijs 2007 en lid van verschillende academies in binnen- en buitenland, heeft hij meer dan 20 boeken en 300 artikelen gepubliceerd. Departementshoofd bij de Koninklijke Bibliotheek van België, hij is ook de voorzitter van het Collège Belgique.

Jean-Philippe Platteau is Professor Emeritus van de Université de Namur, en er verbonden met CRED (Centre for Research in Economic Development). Zijn onderzoek is vooral gericht op het inzicht in de rol van de instellingen in de economische ontwikkeling en het proces van instutionele veranderingen. Hij is auteur van het te veschijnen boek Gender and Development (Oxford University Press),en van het boek  Is Islam a Special Problem? Exploring the Link between Religion, Politics and Development (Cambridge University Press).

Emilio Platti is emeritus-professor arabistiek aan de KU Leuven. Hij is lid van het Dominicaans Instituut voor Oosterse Studies in Caïro. Hij is auteur van het boek “Islamisme”. Sinds 1992 oriënteert hij zijn onderzoek en zijn onderwijs naar de bronnen van het hedendaags islamitisch radicalisme, wat hem ertoe brengt de recente gebeurtenissen in Egypte te analyseren, waaronder de revoluties van 2011 en 2013, waarvan hij een directe getuige is geweest.